ในปีนี้ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) ได้ประกาศจับมือกับสมาคมแผ่นวงจรพิมพ์ไทย (THPCA) เปิดตัวโครงการ “ศูนย์วิจัยและสาธิตเทคโนโลยีการผลิตวงจรพิมพ์อัจฉริยะ” ในพิธีลงนามซึ่งจัดขึ้นที่ ไบเทค บางนา ระหว่างงาน Thailand Electronics Circuit Asia 2025 หรือ THECA 2025 ซึ่งจัดโดยสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (บีโอไอ) ระหว่างวันที่ 20–22 สิงหาคม 2568
พลังจากเวทีระดับชาติ: THECA 2025
งาน THECA 2025 ได้นำเสนอภาพรวมระบบนิเวศอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ครบวงจร ทั้งต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ รวบรวมผู้ประกอบการจาก 15 ประเทศบนพื้นที่จัดแสดงกว่า 12,000 ตารางเมตร ภายในงานมีการจัดสัมมนาเชิงลึกกว่า 46 หัวข้อ ครอบคลุมเรื่อง Quantum, Semiconductor, AI กับ PCB, Digital Twin, Sustainability และ Education & Design นอกจากนี้ยังมี Job Fair PCB 2025 ที่เปิดโอกาสจ้างงานกว่า 80,000 อัตรา
บีโอไอเน้นว่า THECA 2025 คือเวทีเปลี่ยนผ่านประเทศไทยจากฐานการผลิตไปสู่ ผู้นำระบบนิเวศอิเล็กทรอนิกส์ครบวงจรของเอเชีย
จุดเริ่มต้นของความร่วมมือ
เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2568 ณ ห้อง Grand Hall ไบเทค บางนา ผศ.ดร.วีรชัย อาจหาญ ผู้ว่าการ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และ นายเสวก ประกิจฤทธานนท์ อุปนายกสมาคมและเลขาธิการสมาคมแผ่นวงจรพิมพ์ไทย ได้ร่วมลงนามในบันทึกข้อตกลงการจัดตั้งศูนย์ “เทคโนโลยีการผลิตวงจรพิมพ์อัจฉริยะ” โดยมีระยะเวลาความร่วมมือ 3 ปี
ภายในพิธีมีบุคคลสำคัญร่วมเป็นสักขีพยาน เช่น ดร.พัชทรา มณีสิทธุ์ รองผู้ว่าการวิจัยและพัฒนาด้านพัฒนาอย่างยั่งยืน วว. นายพิธาน องค์โฆษิต นายกสมาคมแผ่นวงจรพิมพ์ไทย ดร.สุวิทย์ อัจริยะเมต ผอ.ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมหุ่นยนต์และเครื่องจักรกลอัตโนมัติ วว. และนายภูธนา ดาวเรือง ผู้จัดการสมาคม ร่วมเป็นสักขีพยาน
เป้าหมายของความร่วมมือ
โครงการนี้มีเป้าหมายที่ชัดเจน 3 ข้อหลัก ได้แก่:
- เพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่สนับสนุนการดำเนินงานตั้งแต่ระดับต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ (Printed Circuit Board : PCB) และอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูง สำหรับรองรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีขั้นสูง และการประยุกต์ใช้นวัตกรรมดิจิทัล ปัญญาประดิษฐ์อิเล็กทรอนิกส์อัจฉริยะ รวมทั้งหุ่นยนต์และระบบเครื่องจักรกลอัตโนมัติ ในการส่งเสริมภาคการผลิตและขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจของประเทศไทย
- เพื่อสนับสนุนการสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจ (Business Ecosystem) ที่ยั่งยืนของอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ในประเทศไทย ด้วยการพัฒนางานวิจัย เทคโนโลยี กระบวนการและนวัตกรรมที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม สำหรับการผลิตแผ่นวงจรพิมพ์ ลักษณะต่าง ๆ ตามความต้องการของตลาด และอุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
- เพื่อพัฒนากลไกการบูรณาการความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรม และสถาบันการศึกษา สำหรับการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม การถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านแผ่นวงจรพิมพ์ และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนาทักษะเชิงลึกให้แก่บุคลากรทุกระดับ ทั้งนักวิจัย วิศวกร ผู้ประกอบการ และผู้ใช้งานในภาคอุตสาหกรรม
ขอบเขตความร่วมมือ ยังรวมถึง:
- สร้างความพร้อมสำหรับการดำเนินงานของศูนย์วิจัยและสาธิตเทคโนโลยีการผลิตแผ่นวงจรพิมพ์อัจฉริยะ เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์และเชิงสาธารณะ
- สร้างความพร้อมของบุคลากรไทย นักวิจัย แรงงาน นักธุรกิจและบุคลากรไทย เพื่อรองรับตำแหน่งงานใหม่ในอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ และอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูง
- สร้างโอกาสให้ผู้ประกอบการไทยให้เข้ามามีบทบาทในอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ ซึ่งถือเป็นอุตสาหกรรมใหม่เพิ่มมากขึ้น
- เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศไทยในอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ และอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูงของตลาดภูมิภาคอาเซียนและตลาดโลก
- พัฒนาห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ ให้มีความเข้มแข็ง มีประสิทธิภาพและความยั่งยืน เพื่อสนับสนุนการเติบโตของอุตสาหกรรมแผ่นวงจรพิมพ์ และอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูงในประเทศไทย
“ศูนย์นี้จะเป็นเครื่องมือที่ดึงดูดการลงทุนจากภาคเอกชนทั้งไทยและต่างประเทศ สร้างรายได้และงานชั้นสูง ช่วยให้ประเทศไทยหลุดพ้นจากกับดักรายได้ปานกลาง และเร่งต่อยอดสู่การพัฒนาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูงอย่างยั่งยืน” — ผศ.ดร. วีรชัย กล่าว
อุตสาหกรรมไทย: โอกาสและการเปลี่ยนผ่าน
จากข้อมูลของ BOI ระหว่างปี 2565 ถึง มิถุนายน 2568 มีโครงการลงทุนด้านอิเล็กทรอนิกส์และเซมิคอนดักเตอร์รวม 517 โครงการ มูลค่ากว่า 700,000 ล้านบาท โดยเฉพาะ PCB มี 180 โครงการ มูลค่ารวมถึง 200,000 ล้านบาท ซึ่งคาดว่าการลงทุนนี้จะทำให้ไทยเป็นผู้ผลิต PCB อันดับ 1 ในอาเซียน และติดอันดับ 1 ใน 5 ของโลก
THECA 2025 ยังสะท้อนถึงแนวโน้มการมุ่งเน้นพัฒนา PCB ขั้นสูง เช่น HDI, Flexible PCB และ Multilayer PCB ซึ่งหนุนนำโดยนวัตกรรม AI, Automation, และ ESG
ความท้าทาย: การขาดแคลนแรงงานเทคโนโลยี
แม้มีโรงงานและทุนหนา แต่หนึ่งในปัญหาสำคัญคือ บุคลากรไม่เพียงพอและไม่ตรงกับทักษะยุคใหม่ นายเสวก ประกิจฤทธานนท์ อธิบายว่า:
“วันนี้เราไม่ขาดโรงงาน แต่เราขาดคนที่พร้อมทำงานในโรงงานเทคโนโลยีสูง”
นอกจากนี้ หลากหลายหน่วยงานได้วางแผนพัฒนาทักษะแรงงาน เช่น:
- โครงการ Upskill/Reskill บุคลากรรวม 60,000 คนภายใน 6 เดือน
- หลักสูตร Sandbox Semiconductor/Advanced Electronics ในมหาวิทยาลัย 15 แห่ง
- TECC: ศูนย์ฝึกมืออาชีพภายใน TMEC ที่เปิดพื้นที่ให้ฝึกแบบ Hands‑on
ความร่วมมือระหว่าง วว. และสมาคมแผ่นวงจรพิมพ์ไทย ถือเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่าประเทศกำลังก้าวไปสู่ การปฏิรูปอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ผ่านโครงสร้างพื้นฐานด้านการวิจัย คน เทคโนโลยี และนโยบายภาครัฐ ภายใต้ภาพรวมของงาน THECA 2025 ซึ่งเป็นเวทีระดับภูมิภาค
หากศูนย์แห่งนี้สำเร็จตามแผน จะไม่เพียงแต่สร้างศูนย์ฝึกบุคลากรขั้นสูงเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวเร่งการลงทุนอันแข็งแรง ยกระดับอุตสาหกรรมอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ให้ก้าวไกลยิ่งกว่า “ฐานการผลิต” สู่ “ศูนย์กลางระบบนิเวศอิเล็กทรอนิกส์ขั้นสูงของเอเชีย”
FAQS: ไทยเปิดศูนย์วงจรพิมพ์อัจฉริยะ เสริมแกร่งห่วงโซ่อุตสาหกรรม-ดึงนักลงทุนทั่วโลก
Q1: โครงการ “ศูนย์วิจัยและสาธิตเทคโนโลยีการผลิตวงจรพิมพ์อัจฉริยะ” คืออะไร?
A1: เป็นความร่วมมือระหว่าง วว. และสมาคมแผ่นวงจรพิมพ์ไทย เพื่อจัดตั้งศูนย์วิจัยและทดสอบนวัตกรรมด้านแผ่นวงจรพิมพ์ (PCB) ขั้นสูง โดยเน้นพัฒนานวัตกรรมดิจิทัล AI และหุ่นยนต์ รองรับอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศ
Q2: ศูนย์วิจัยนี้ตั้งอยู่ที่ไหน และจะดำเนินการเมื่อใด?
A2: ศูนย์ตั้งอยู่ที่ วว. เทคโนธานี คลองห้า จังหวัดปทุมธานี โดยจะเริ่มดำเนินการเป็นระยะเวลา 3 ปี นับจากปี 2568 เป็นต้นไป
Q3: เป้าหมายหลักของโครงการคืออะไร?
A3: มี 3 เป้าหมายหลัก ได้แก่ (1) พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านวิจัย PCB, (2) สร้างระบบนิเวศธุรกิจที่ยั่งยืน, และ (3) เสริมทักษะและบูรณาการภาครัฐ-เอกชน-สถาบันการศึกษา
Q4: โครงการนี้เกี่ยวข้องกับงาน THECA 2025 อย่างไร?
A4: พิธีลงนามจัดขึ้นในงาน THECA 2025 ซึ่งเป็นเวทีแสดงศักยภาพอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ระดับภูมิภาค โดยมีผู้ประกอบการจาก 15 ประเทศเข้าร่วม
Q5: ขอบเขตความร่วมมือภายใต้บันทึกข้อตกลงมีอะไรบ้าง?
A5: ครอบคลุมการพัฒนาเชิงพาณิชย์-สาธารณะ, เตรียมแรงงาน, เปิดโอกาสผู้ประกอบการไทย, เพิ่มขีดแข่งขันประเทศ และพัฒนาห่วงโซ่อุปทานอุตสาหกรรม PCB
Q6: ความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ของศูนย์นี้คืออะไร
A6: ศูนย์นี้จะเป็นกลไกหลักในการดึงดูดนักลงทุน, สร้างงานระดับสูง และผลักดันประเทศไทยให้หลุดพ้นจากกับดักรายได้ปานกลาง
Q7: ใครเป็นผู้ลงนามในความร่วมมือครั้งนี้?
A7: ผศ.ดร.วีรชัย อาจหาญ (ผู้ว่าการ วว.) และ นายเสวก ประกิจฤทธานนท์ (อุปนายกและเลขาธิการสมาคม PCB ไทย)
Q8: ใครได้รับประโยชน์จากโครงการนี้บ้าง?
A8: ผู้วิจัย วิศวกร นักศึกษา ผู้ประกอบการภาคเอกชน และแรงงานในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดจะได้รับการพัฒนาและมีโอกาสทางอาชีพเพิ่มขึ้น
Q9: ผลกระทบต่ออุตสาหกรรมไทยคืออะไร?
A9: โครงการนี้ช่วยเพิ่มศักยภาพการแข่งขันในระดับอาเซียนและโลก และสนับสนุนเป้าหมายให้ไทยเป็นศูนย์กลางการผลิตอิเล็กทรอนิกส์ของเอเชีย
Q10: ศูนย์นี้สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลอย่างไร?
A10: สอดรับกับนโยบาย Thailand 4.0/5.0, การขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วยนวัตกรรม และเป้าหมาย Net-Zero 2050 ด้านสิ่งแวดล้อม
